رهایی از قفس
دستت را به من بده از اتش بگذریم انان که سوختند همه تنها بودند
رهایی از قفس
دستت را به من بده از اتش بگذریم انان که سوختند همه تنها بودند
رشته بهداشت حرفه ای
این رشته در طول دو دهه گذشته اسامی متعددی را از قبیل حفاظت و بهداشت کار، حفاظت فنی و بهداشت صنعتی دارا بوده، لیکن در سال های اخیر به جهت گستردگی حوزه فعالیت های آن، همه مشاغل را اعم از تولیدی یا غیر تولیدی، صنعتی یا غیر صنعتی، تحت پوشش قرار داده و با نام بهداشت حرفه ای در چهار بخش کشاورزی، معدن، خدمات و صنعت فعالیت می نماید.
اهداف کلی بهداشت حرفه ای
تأمین، حفظ و ارتقای وضعیت جسمی، روحی و روانی فردی و اجتماعی کارکنان همه مشاغل، پیشگیری از بروز بیماری ها و حوادث ناشی از کار و انتخاب کارگر متناسب با شغلی که قابلیت انجام آن را دارد، از جمله اهداف بهداشت حرفه ای به شمار می روند.
اشاره می گردد که منظور از بیماری
ها و حوادث شغلی آنهایی هستند که در حین انجام کار و بواسطه آن رخ می دهند.
از جمله آنها می توان به کری های حرفه ای ناشی از صدای غیر مجاز، بیماری
های پوستی و ریوی، سرطان های شغلی و سایر بیماری های ناشی از عوامل زیان
آور فیزیکی، شیمیایی و غیره اشاره نمود.
تخصص های فنی و مهندسی بهداشت حرفه ای
در بیشتر صنایع کشور به ویژه بخش
های خصوصی و کوچک به دلیل محدودیت جذب نیروی انسانی از رشته های مختلف
بهداشت، قسمتی از فعالیت های اصلی این رشته از طریق بهداشت حرفه ای یا واحد
ایمنی و بهداشت صنعتی صورت می گیرد که از جمله این امور می توان به اجرای
برنامه های واکسیناسیون، آموزش بهداشت فردی و عمومی، بهسازی محیط کار از
نظر چگونگی تأمین آب آشامیدنی سالم، مدیریت جمع آوری و دفع بهداشتی زباله
های صنعتی، طرح جمع آوری و تصفیه بهداشتی فاضلاب های صنعتی، نحوه کنترل
حشرات و جوندگان موذی و ناقل بیماری، ایجاد تسهیلات رفاهی و بهداشتی و
کنترل تغذیه کارگران اشاره نمود. لیکن به دلیل کم توجهی و عدم شناخت حوزه
فعالیت های بهداشت حرفه ای از سوی مدیران و صاحبان صنایع، رسیدگی به امور
فوق به اشتباه محور اصلی فعالیت های ایمنی و بهداشت صنعتی قرار گرفته و با
تحت الشعاع قرار گرفتن فعالیت های تخصصی آن، این واحد بطور شایسته نمی
تواند به اهداف اصلی خود دست پیدا کند. همچنین افکار عمومی کارکنان نیز به
اینگونه امور معطوف گشته و همه خواسته های خود را در قالب بهداشت عمومی از
این واحد پیگیری می نمایند.
فعالیت های بهداشت حرفه ای در همه
سازمان ها شامل دو بخش ایمنی و بهداشت محیط کار است که در بخش ایمنی،
شناسایی خطرات محیط کار و چگونگی کنترل آنها مورد بحث قرار می گیرد و شامل
موضوعات متعددی از قبیل ایمنی کار در مشاغل جوشکاری، تراشکاری، نجاری،
غواصی، کار در ارتفاعات، حفر چاه و تونل، ایمنی ساختمان و ساختمان سازی،
ایمنی ماشین آلات و ابزار، ایمنی برق، ایمنی حریق، ایمنی معدن و غیره می
باشد. در بخش بهداشت محیط کار نیز با هدف پیشگیری از بیماری های ناشی از
کار، عوامل زیان آوری چون عوامل فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی، ارگونومیکی،
مکانیکی و عوامل روانی محیط کار مورد شناسایی، اندازه گیری، ارزشیابی و در
نهایت کنترل قرار می گیرد، که در ادامه بحث اشاره مختصری به هر کدام از
آنها خواهد شد.
ـ در بحث عوامل زیان آور فیزیکی
مواردی چون صدا، ارتعاش، روشنایی، فشار، پرتوها و شرایط جوی محیط کار
(گرما، سرما و رطوبت) مورد تحقیق و بررسی قرار می گیرد که هر کدام به وسیله
دستگاه های خاص اندازه گیری شده و بعد از ارزیابی شاخص های مربوطه در صورت
نیاز به روش های مختلف مهندسی کنترل می گردد.
ـ در بحث عوامل زیان آور شیمیایی
نیز کلیه آلاینده های شیمیایی نظیر گازها و بخارات، و گرد و غبارها و بطور
کلی سایر آئروسل ها مدنظر بوده که آنها نیز با استفاده از دستگاه ها و
وسایل خاص آزمایشگاهی نمونه برداری و آنالیز گردیده و بعد از مقایسه با
حدود مجاز پیشنهادی در صورت نیاز به روش های مختلفی مورد کنترل قرار می
گیرند.
ـ در بحث عوامل زیان آور مکانیکی
نیز روی ضربات و تروماهای مکانیکی نظیر بیت، بوریست، پینه بستن و سایر
صدمات فیزیکی بحث و بررسی صورت می گیرد.
ـ در بحث عوامل زیان آور بیولوژیکی،
کلیه پاتوژنها و عوامل بیماریزای میکروبی نظیر باکتری ها، ویروس ها، قارچ
ها، انگل ها و ویبرویون ها و بالاخره بیماری های بیولوژیکی ناشی از آنها در
مشاغلی چون دباغی ها، بیمارستان ها، آزمایشگاه ها، دامداری ها، کشتارگاه
ها، مزارع و غیره مورد بررسی و کنترل قرار می گیرد.
ـ در بحث عوامل روانی، بطور کلی
کلیه عواملی که موجب بروز استرس ها و اختلالات روحی و روانی در محیط کار می
شوند مورد شناسایی و کنترل قرار می گیرند.
ـ بنا به اهمیت تأثیر عوامل روانی
در میزان کارآیی و بهره وری افراد، اشاره می گردد که در بسیاری از کشورهای
توسعه یافته و صنعتی، روانشناسی کار از اهمیت خاصی در جهت افزایش مهارت ها،
سطح کارآیی افراد و در نتیجه بهره وری، برخوردار است و فارغ التحصیلان آن
پس از جذب در محیط های کار در غالب تیم بهداشت حرفه ای نقش مهمی را در
افزایش بهره وری ایفا می کنند. روانشناسان صنعتی علاوه بر تجزیه و تحلیل
مشکلات اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی کارگران و همچنین با ایجاد محیط کاری
سالم و با نشاط، سعی می کنند تا از طریق ارایه و انجام تست های گوناگون،
امکان جذب و استخدام نیروی کار مناسب را فراهم نمایند. به بیانی دیگر این
افراد سعی در کشف انگیزه ها، استعدادها و ویژگی های لازم هر شغل نموده و
افراد را جهت استخدام متناسب با مقتضیات شغلی هر حرفه راهنمایی می کنند.
ـ
در بحث عوامل زیان آور ارگونومیکی نیز بطور خلاصه اشاره می شود هدف اصلی
کاهش صدمات و ناراحتی های آناتومیک (اسکلتی - عضلانی) در مشاغل مختلف از
قبیل رانندگی، خلبانی، اپراتوری، جابجایی حمل بار، پست های کار نشسته یا
ایستاده مداوم و غیره می باشد. به لحاظ اهمیت مسایل ارگونومیکی محیط کار
اشاره می گردد که دانش ارگونومیکی نیز مانند روانشناسی کار بصورت یک رشته
مستقل در غالب تیم بهداشت حرفه ای نقش بسیار مهمی را در افزایش راندمان و
بهره وری افراد ایفا می نماید.
برنامه های کلی و اجرایی بهداشت حرفه ای در کارخانجات
۱. معاینات شغلی (قبل از استخدام، دوره ای و اختصاصی) به منظور ایجاد یک سیستم پایش و مراقبت دایمی
۲. برنامه های مربوط به حفاظت و ایمنی به منظور ایجاد یک سیستم حفاظت فنی در محیط کار
۳. برنامه های مربوط به بهداشت حرفه ای به منظور حفظ و ارتقای آن
۴. ایجاد امکانات امدادی و درمانی اولیه
۵. برنامه های مربوط به آموزش ایمنی و بهداشت شغلی
۶. برنامه های مربوط به ناتوانی یا توانبخشی در صنعت
۷. کنترل وضعیت تغذیه کارکنان
وظایف متخصصین
در راستای سیستم ها و برنامه های اجرایی بهداشت حرفه ای، رئوس توانایی ها و وظایف متخصصین آن عبارتند از :
۱. شناسایی، اندازه گیری، ارزشیابی و
کنترل عوامل زیان آور محیط کار از طریق طراحی و نظارت بر ایجاد سیستم های
فنی تأمین بهداشت نظیر طراحی روشنایی، طراحی سیستم های تهویه صنعتی، طراحی
سیستم های تصفیه آب و فاضلاب صنعتی و غیره.
۲. بررسی نحوه انجام کارها از نظر اصول ایمنی و ارگونومیک کار و ارایه روش های صحیح انجام آنها.
۳. طراحی و نظارت بر ایجاد پست های
کار ارگونومیکی نظیر پست های کار کامپیوتری، پست های کار مونتاژ، پست های
کار تحریری، طراحی ارگونومیکی ابزارهای کار دستی، کنترل ها و نشانگرها و
.....
۴. آموزش نکات ایمنی و بهداشت حرفه ای محیط کار به کارگران
۵. تأمین، آموزش و نظارت بر نحوه استفاده از وسایل حفاظ فردی توسط کارگران.
آشنایی با رشته ی اعضای مصنوعی و وسایل کمکی
هدف از ایجاد این رشته آموزش افرادی است که بتوانند وسایل کمک‌توانبخشی و اعضای مصنوعی را با رعایت اصول مهندسی و پزشکی برای کسانی که دچار نقص عضو می‌باشند طراحی کنند. در واقع دروس این رشته مجموعه‌ای از علوم مهندسی و علوم پزشکی است.متخصص اعضای مصنوعی در سه زمینه حمایت از اعضای ضعیف و ناتوان بدن، ساخت اندام مصنوعی برای عضو از دست رفته و اصلاح ناهنجاریها فعالیت می‌کند.
مقاطع تحصیلی و گرایشهای رشته اعضای مصنوعی :
این رشته در حال حاضر در دو مقطع کارشناسی پیوسته و کارشناسی ارشد ناپیوسته ارائه می‌شود. این رشته در مقطع کارشناسی گرایش خاصی ندارد. اما در مقطع کارشناسی ارشد دارای گرایش اُرتز (وسایل کمکی و اندام مصنوعی که در داخل بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد مثل استخوان و مفاصل مصنوعی) و همچنین پرتز (وسایل کمکی که خارج بدن هستند) ارائه می‌شود مقطع دکترای این رشته در داخل کشور ارائه نمی‌شود ولی در خارج از کشور امکان ادامه تحصیل تا مقطع دکترا وجود دارد.
امکان ادامه تحصیل در رشته‌های همجوار :
فارغ التحصیلان دوره کارشناسی رشته اعضای مصنوعی و وسایل کمکی می‌توانند در رشته‌هایی مثل مدیریت توانبخشی نیز ادامه تحصیل دهند.
فرصتهای شغلی رشته اعضای مصنوعی :
فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند در دو بخش دولتی و خصوصی فعالیت کنند که بخش دولتی شامل سازمان بهزیستی، هلال احمر، بنیاد جانبازان و بیمارستانهای دارای مرکز ارتوپدی فنی است.
اما حیطه اصلی فعالیت فارغ التحصیلان این رشته بخش خصوصی است چون رشته اعضای مصنوعی جزو معدود رشته‌های توانبخشی است که فارغ التحصیلان آن می‌توانند پس از کسب تجربه لازم مرکز خصوصی دایر کرده و به افراد فلج یا افرادی که مشکلات ارتوپدی دارند وافرادی که بیماریهای ساده مثل صافی کف پا داشته و احتیاج به کفش طبی دارند همچنین کسانی که دچار قطع عضو هستند خدمات خود را ارائه دهند.
در ضمن اگر دانشجویی اهل تحقیق و مطالعه باشد در این رشته زمینه نوآوری نیز بسیار زیاد است بخصوص در زمینه پروتزهای زیبایی یعنی ساخت چشم و گوش و بینی مصنوعی که نیروی کار متخصص در ایران بسیار کم است.
این رشته چون یک رشته علوم ریاضی و فنی است، اهمیت و نقش دروس فیزیک و ریاضیات بیش از دروس دیگر است.
ضرایب دروس عبارتند از ضریب ۴ برای درس زیست و ضریب ۳ برای دروس شیمی و ضریب ۲ برای فیزیک و ریاضی می‌باشد.
نظر یادتون نره
رشته پرستاری
این برداشت که پرستاری به معنای مراقبت کردن از بیمار است، تا حدودی درست می‌باشد. البته مراقبت تنها شامل تزریق یا پانسمان نمی‌شود بلکه با گذشت زمان و با پیشرفت علم و تکنولوژی ، مراقبت پرستاران نیز علمی‌تر و پیچیده‌تر شده است و پرستاری در حال حاضریک رشته علمی است و متخصص این رشته باید علوم بسیاری را فرا بگیرد و کاربرد آنها را در ارتباط با مریض بیاموزد.
از سوی
دیگر باید توجه داشت که وظیفه یک پرستار تنها مراقبت از بیمار در بیمارستان
نیست بلکه یک پرستار با مراقبت از افراد در تمام مراحل زندگی آنها از
پیشگیری از بیماریها گرفته تا مراقبت در هنگام بیماری و توانبخشی پس از
بیماری سروکار دارد. زیرا بسیاری از بیماریها ریشه در عادتهای غلط و شیوه
نادرست زندگی دارد. برای مثال زمینه بسیاری از سکته‌های قلبی از مدتها قبل
فراهم می‌شود و دلیل آن نیز نوع غذای فرد ، وزن او و مقدار فعالیت بدنیش
می‌باشد. حال این پرستار است که با آموزشهای لازم در مورد نوع غذا ، نحوه و
مقدار فعالیت بدنی و نحوه جلوگیری از فشار خون و افزایش چربی سعی می‌کند
تا از بیماری پیشگیری کند یا افراد را با علایم و اختلالات بیماری آشنا
سازد تا بیمار به موقع و پیش از پیشرفت بیماری به دکتر مراجعه کند.
پرستار
یک عضو مهم در تیم مراقبت بهداشتی است و و دارای نقشهای گسترده ای از جمله
نقش مراقبتی، حمایتی، درمانی، هماهنگی ، مشورتی ، مدیریتی و تحقیقاتی
می‌باشد. به این معنا که پرستار وظیفه مراقبت و حمایت از بیمار، وظیفه
هماهنگی بین بیمار و پزشک و بیمار و خانواده بیمار (انتقال دهنده خواستها و
نیازهای بیمار یا مددجو) ، مسوولیت مدیریت بخش (اولویت‌بندی برای رسیدگی
به بیماران و تصمیم‌گیری به موقع در مورد بیماران اورژانسی) ، وظیفه آموزش
به بیمار در جهت تطابق با مشکلات و ناراحتی‌های پیش‌آمده و وظیفه تحقیق
درباره روشهای مراقبتی که اعمال کرده است و تحقیق بر روی نحوه کاهش تعداد
روزهای بستری یک بیمار را بر عهده دارد.
پرستاری
یعنی کمک به فرد سالم یا بیمار در درمانگاه یا بیمارستان برای انجام آن
دسته از فعالیت‌هایی که سبب حفظ و ارتقای سلامت می‌گردد به نحوی که اگر فرد
توانایی، اراده یا آگاهی لازم را داشت، می‌توانست آن فعالیت‌ها را بدون
کمک انجام دهد.
در همین راستا پرستار وظایف خود را در قالب شش نقش درمانی ، مراقبتی ، حمایتی ، هماهنگی ،حفاظتی و آموزشی انجام می‌دهد.
بدون شک
پرستار نقش اصلی را در مراقبت و پیگیری درمان بیمار دارد و همین امر بیانگر
نیاز جامعه به پرستار مرد می‌باشد چون هر بیماری دوست دارد در بعضی از
بیماریها مثل بیماریهای کلیوی یا داخلی توسط پرستار همجنس خود مورد
مراقبت قرار گیرد. در حال حاضر نیز در بیمارستانهای دولتی، بخش ارولوژی
(دستگاه کلیوی و مجاری ادرار) خانم‌ها توسط پرستار خانم و بخش ارولوژی
آقایان توسط پرستار آقا اداره می‌شود و به نظر می‌رسد که در برخی از
بخشهای دیگر مثل بخش داخلی نیز باید این مساله تعمیم پیدا کند
آینده شغلی ، بازار کار، درآمد:
در
بسیاری از کشورها اولین خط ارتباط جامعه با سیستم پزشکی، پرستار است. چرا
که پرستاران نسبت به دیگر افراد تیم پزشکی تعدادشان بیشتر است، در دسترس
قرار دارند و اطلاعات بهداشتی - درمانی آنها جامع می‌باشد.
در کشور
ایران نیز با این که پرستاران جایگاه واقعی خود را نیافته‌اند و در چند سال
اخیر نیز با تعداد قابل توجهی فارغ‌التحصیل رشته پرستاری از دانشگاه آزاد و
دانشگاههای علوم پزشکی و خدمات بهداشتی - درمانی روبرو هستیم اما هنوز
مراکز بهداشتی - درمانی به پرستارانی متخصص، مجرب و توانمند نیازمندند و در
واقع بازار کار برای فارغ‌التحصیل خوب این رشته وجود دارد.
پرستاران
علاوه بر کار در بیمارستانها و مراکز بهداشتی - درمانی می‌توانند در صنعت
برای مراقبت از سلامت و بهداشت کارکنان صنایع مختلف، در سازمان تربیت بدنی
و مراکز ورزشی به عنوان یکی از اعضای اصلی تیم مراقبت پزشکی و در آموزش و
پرورش فعالیت نمایند.
فرصتهای
شغلی یک پرستار بسیار وسیع و گسترده است و حتی یک پرستار می‌تواند بطور
مستقل فعالیت نماید. یعنی می‌تواند با تاسیس مرکز بهداشت خصوصی به ارزیابی
وضعیت سلامت افراد جامعه بپردازد یا مهدکودک دایر نماید.
نقشهای پرستار:
۱- مراقبت کننده: نخستین نقش پرستار مراقبت کردن از فرد مورد نظر ( بیمار ) است.
۲- تعلیم دهنده (معلم): اجرا وارزیابی طرحهای آموزشی برای فرد و خانواده وی جهت رفع نیازهای یادگیری آنان
۳- مشاور: جمع آوری اطلاعات برای تحصیل در حل مشکل و تصمیم گیری
۴- رهبر: محقق و حمایت کننده از مددجو و خانواده
۵- نقش درمانی
۶- نقش حفاظتی
۷- نقش هماهنگ کننده
توانایی‌های مورد نیاز و قابل توصیه :
در اینجا
جسم‌هایی بیمار، روحهایی دردمند و روانهایی آشفته حضور دارند. در اینجا
باید پذیرای مشکلات بسیار و پاسخگوی نیازهای بی‌شمار باشی. باید روزی ۸
ساعت در اطاق عمل با تمامی وجود در خدمت تیم پزشکی باشی. باید سالها در بخش
سرطان یا سوانح و سوختگی ، دردمندترین بیماران را مشاهده کنی و در حد
توانت به آنها رسیدگی نمایی و در یک کلام باید عشق به هم‌نوع و ایثار و
همیاری در ذره ذره وجودت خانه کرده باشد.
دانشجوی
پرستاری باید عاشق انسان و انسانیت باشد تا بتواند در شرایط سخت و بحرانی
حتی زمانی که خسته است یا آمادگی جسمی و روحی لازم را ندراد، به دیگران کمک
کند. همچنین باید فردی منظم و دقیق باشد و بداند که نظم و سختگیری اساس
کار رشته پرستاری است و از لحاظ درسی نیز لازم است که به زیست‌شناسی، شیمی و
زبان انگلیسی مسلط باشد چون برای روزآمد بودن و اطلاع از آخرین دستاوردهای
دانش پرستاری ، لازم است که از مجلات و منابع علمی به زبان انگلیسی
استفاده کند.
دانشجوی
پرستاری باید از سلامت کامل جسمانی برخوردار باشد تا به یاری دید قوی
بتواند کارهای ظریف و دقیق پرستاری را بخوبی انجام دهد و با شنوایی خوب
صدای قلب را حتی اگر ضعیف باشد، بشنود . حتی داشتن قدی متناسب و عدم لکنت
زبان یا لرزش دست در این رشته ضروری است . چون همین مشکلات به ظاهر کوچک،
در کارایی یک پرستار بسیار موثر است.
پرستار
باید بیش از هر چیز متواضع بوده و هدفش خدمت به مردم باشد چون کار در
بیمارستان یک کار مشخص و کلاسه شده نیست بلکه پرستار در صورت ضرورت باید
هرکاری حتی کاری که از یک فرد بیسواد نیز برمی‌آید، انجام دهد. یعنی قرار
نیست که دانشجوی پرستاری پس از فارغ‌التحصیلی پشت استیشن بنشیند و دستور
دهد بلکه باید در انجام هر خدمتی پیش قدم باشد. همچنین لازم است که روابط
عمومی خوبی داشته باشد چون پرستار نزدیکترین فرد به بیمار است و حتی بعضی
از بیماران مشکل خود را به راحتی با پزشک در میان نمی‌گذارند اما با
پرستاری که روابط عمومی خوبی داشته و توانسته است اعتماد بیمار را جلب کند،
در میان می‌گذارند.
همچنین
اطلاعات عمومی خوب در زمینه پزشکی برای یک پرستار ضروری است چون پرستار به
نوعی دیگر درمانگر بیمار است و حتی دروسی که می‌خواند همان دروس پزشکی است
با دیدگاهی دیگر .
پرستاری
علم و هنر است برای همین یک پرستار باید علاوه بر دانش لازم ، از آمادگی
روحی و روانی، صبر و حوصله ، روابط عمومی خوب و قدرت تجزیه و تحلیل بالا
برخوردار باشد . به عبارت دیگر یک پرستار نمی‌تواند تنها با تکیه بر دروس
دانشگاهی ، در کار خود موفق شود بلکه باید از دانش خود در شرایط مختلف و
متفاوت به درستی استفاده کند و این نیاز به قدرت تجزیه و تحلیل خوب، سرعت
عمل و آمادگی روحی و روانی دارد.
پرستار
با دردمندترین افراد جامعه در ارتباط است برای همین باید جسمی قوی و روحی
توانا داشته باشد تا بتواند از عهده شب‌کاری یا کار در بخش‌هایی حساس و
دشوار مثل C.C.U ، I.C.U ، بخش بیماران سرطانی یا بخش سوانح و سوختگی برآید
و در ضمن دچار فشارهای روحی و روانی یا ناتوانی‌های جسمی نشود.
اما چرا با وجود سختی‌ها و دشواری‌های بسیار این کار، عده‌ای با عشق و علاقه در این زمینه فعالیت می‌کنند؟
پرستاران
یک بیمارستان ، عامل اصلی موفقیت یک بیمارستان هستند. یعنی اگر پرستاران
یک بیمارستان خوب، کارآمد و دلسوز باشند، اکثر بیماران از آن بیمارستان
راضی خواهند بود. چون بیشترین ارتباط بیمار با پرستاران می‌باشد و رضایت از
پرستار مساوی است با رضایت از بیمارستان .
به بیان
دیگر لبخند رضایت بیمار، شیرین‌ترین و دلپذیرترین هدیه‌ای است که هر روز به
یک پرستار دلسوز و تلاشگر تقدیم می‌شود؛ هدیه‌ای که پرستار را به تلاشی
پی‌گیر تر و بیشتر تشویق می‌کند.
وجود
پرستار ، کارهای او ، لبخند او ، سخن او و فعالیت او آرامش بخش جان
انسان‌هایی است که بیش از هر انسان دیگر نیازمند آرامش هستند.
شرایط محیط کار، محل استخدام:
محل
احتمالی استخدام می تواند بیمارستانها، کلینیکها و پاراکلینیک های دولتی و
خصوصی، ادارات، سازمانهاو به عنوان مربی در دانشکده ها و .... باشد. این
رشته یا شغل در اکثر مراکز درمانی دولتی و خصوصی و غیره بصورت شیفت در گردش
( صبح ، عصر و شب ) یا شیفت ثابت می باشد . و شرایط محیط کار آن بستگی به
نوع مسئولیت و بخشهای بیمارستان و مراکز درمانی که پرستار در آن مشغول می
باشد دارد مثلا یک پرستار که در بخش اورژانس و یا پایگاه اورژانس بیمارستان
کار می کند یا پرستاری که در بخش اطفال بیمارستان یا بخش داخلی و جراحی و
یا ICU و CCU و یا اطاق عمل از نظر شرایط محیط کار با هم تفاوت دارند .
پرستار
می تواند در بیمارستان براساس سطح تحصیلات ( کارشناسی ، کارشناسی ارشد ) و
سابقه کار در پستهای پرستار شیفت ، سر پرستار ، سوپروایزر بالینی ،
سوپروایزر کنترل عفونت ، سوپروایزر آموزشی و ریاست پرستاری بیمارستان مشغول
به کار شود .
مدارک تحصیلی و دوره های آموزشی ضروری برای احراز شغل:
افراد پس
از اخذ دیپلم متوسطه و قبولی در آزمون سراسری گروه علوم تجربی می توانند
در این رشته به تحصیل بپردازند و سپس در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا نیز
ادامه تحصیل دهند.
مدت دوره آموزش:
مدت تحصیل حداقل ۴ سال و حداکثر ۵ سال ( در شرایط خاص و با موافقت آموزش کل دانشگاه علوم پزشکی مثل : مرخصی تحصیلی و ... ) می باشد.
تحصیلات تکمیلی :
گرایشهای مختلف در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری:
۱)گرایشهای کارشناسی ارشد
الف) داخلی جراحی
ب) اطفال
ج) مدیریت
د) بهداشت
ه) روان پرستاری
ن)پرستاری ویژه
و) اپیدمیولوژی
ز) آناتومی
ح) فیزیولوژی
ط) بافت شناسی
۲)گرایشهای مقطع دکتری
الف) پرستاری
ب) آناتومی
ج) بافت شناسی
د) اپیدمیولوژی
دوره کارشناسی ارشد پرستاری
فارغ‌التحصیلان
دوره کارشناسی پرستاری ، طبق ضوابط خاص، قبولی در آزمون ورودی و همچنین
مصاحبه، در دوره دو ساله کارشناسی ارشد پرستاری پذیرفته می‌شوند. در این
دوره ۲۶ واحد درسی (شامل دروس اصلی ۷ واحد، دروس تخصصی و الزامی ۸ واحد و
دروس اختیاری ۱۱ واحد ) و ۶ واحد پایان‌نامه ارائه می‌گردد. دانشجویان در
یکی از تخصصهای آموزش پرستاری یا مدیریت خدمات پرستاری بیماریهای جراحی و
داخلی، پرستاری بهداشت جامعه، مدیریت آموزش پرستاری (و در آینده نزدیک
پرستاری سالمندان) ادامه تحصیل می‌دهند.
فارغ‌التحصیلان
کارشناسی ارشد در سطح بالای تخصصی، امور آموزش، مدیریت خدمات پرستاری و
ارائه خدمات بالینی، در دانشکده‌های پرستاری و مراکز مختلف بهداشتی درمانی
خدمت می‌کنند. این فارغ‌التحصیلان باید قادر باشند امور مهم و مشکلات آموزش
خدمات پرستاری و به طور کلی ، بهداشت و درمان جامعه را مشخص و با
تصمیم‌گیری و ایجاد تغییر برای اصلاح وضع موجود و ایجاد تغییرات مطلوب
برنامه‌ریزی و آن را اجرا نمایند.
دوره دکترای پرستاری
دارندگان
مدرک کارشناسی ارشد پرستاری طبق ضوابط خاصی ، قبولی در آزمون کتبی ورودی و
مصاحبه و گذراندن دوره آموزشی شامل ۲۵ واحد دروس اختصاصی، ۲۰ واحد رساله
دکتری و امتحان جامع دکتری به دریافت درجه دکترای پرستاری نایل می‌گردند.
این دوره در حال حاضر فقط در دو دانشگاه کشور دایر می‌باشد. دارندگان درجه
دکترای پرستاری در حال حاضر امور برنامه‌ریزی آموزشی و پژوهشی ، تدریس و
تحقیق و مدیریت در سطوح بالاتر را در دانشگاههای علوم پزشکی (آزاد و دولتی)
عهده‌درا می‌شوند.
حقوق و مزایا و شرایط ارتقاء شغل:
حقوق یک
پرستار به محل استخدام، موقعیت جغرافیایی و ساعات کار بستگی دارد و اگر
استخدام موسسات یا وزارتخانه ها باشد بر اساس قوانین اداره امور استخدامی
کشور حقوق ماهانه و ترفیع دریافت می کند. البته لازم به ذکر است در حال
حاضر مبلغ دریافتی ماهانه یک پرستار رضایت بخش نیست و مخصوصا در مراکز
خصوصی با حداکثر کار و شیفت های اجباری حداقل دریافتی را به پرستاران می
دهند .
آینده نگری درباره شغل با توجه به شرایط اجتماعی:
با توجه
به نیازهای جامعه به پرستار و دیدگاه مثبت در خصوص پرستار و موقعیت او در
جامعه بخصوص در چند سال اخیر که تحول در این حرفه ایجاد شده است امید است
بتوان در جهت بهبود و ارتقاء سطح سلامت و بهداشت عمومی جامعه و مراقبت از
بیماران در بیمارستانهای دولتی و خصوصی، مطبها، کلینیکها و پاراکلینیکها و
درمانگاهها و سایر بخشهای ارائه کننده خدمات پرستاری تلاش نمود.
خصوصیات جسمی و توانایی های لازم برای احراز شغل:
پرستار
باید از سلامت کامل جسمی و ذهنی و روحی برخوردار باشد و فردی دقیق،علاقه
مند و صبور باشد و کنترل کافی روی احساسات شخصی خود داشته باشد.
نظر یادتون نره
رشته رادیولوژی
رشته رادیولوژی یا همان
پرتو‌شناسی علم توضیح و تفسیر یافته‌های رادیوگرافیک در ارتباط با علائم و
نشانه‌های کلینیکی بیمار است . راحت‌تر آن همان اشعه x است که در موقع
شکستگی پا یا دست یا ... ، خودتان از نزدیک آن را لمس کرده‌اید.
در حال حاضر این رشته در کنکور سراسری ابتدا در مقطع کاردانی عرضه می‌شود و سپس می‌توان از سطح لیسانس تا دکتری ادامه تحصیل داد. جزء شرائط اولیه انتخاب این رشته ، آمادگی کافی جسمی و روحی و موفقیت در دروس فیزیک، فیزیولوژی، آناتومی می‌باشد.
رادیولوژیست با تهیه عکسهای مخصوص از قسمت‌های مختلف بدن بیمار به پزشک کمک کند تا بدون خطا و به راحتی محل آسیب‌دیدگی و علت مشکل را پیدا کند.
برخی از روشهای رادیوگرافی به شرح زیر است :
۱ ـ عکسهای رادیوگرافی که سایه‌های مختلف در نتیجه عبور اشعه از جسم ایجاد می‌شود.
۲ ـ تومو گرافی (تصویر نگاری مقطعی)
۳ ـ سی تی اسکن (توموگرافی کامپیوتری)
۴ ـ اولتراسونوگرافی (استفاده از امواج صوتی با فرکانس ۶۰ کیلوهرتز تا ۱۰ مگا هرتز)
۵ ـ ایزوتوپ اسکن (استفاده از مواد رادیو اکتیو ـ اشعه گاما)
۶ ـ MRI استفاده از رزنانس میدانهای مغناطیس
* مقاطع تحصیلی و گرایشهای رادیولوژی :
این رشته در مقطع
کاردانی و کارشناسی ناپیوسته و کارشناسی ارشد در کشور ارائه می‌گردد.
داوطلبان در کشورمان ابتدا در مقطع کاردانی پذیرفته می‌شوند و بعد از
فارغ التحصیلی می‌توانند در مقطع کارشناسی و بعد از آن در مقطع
کارشناسی ارشد شرکت نمایند.
فارغ التحصیلان این رشته پس از
گذراندن دوره کارشناسی در صورت تمایل می‌توانند در رشته‌های فیزیک
پزشکی و علوم تشریحی (آناتومی) نیز ادامه تحصیل دهند.
* فرصتهای شغلی و محل‌های کار و بازار کار :
فارغ التحصیلان این رشته در مؤسسات تصویر نگاری (رادیو لوژی، ایزوتوپ، سی تی اسکن، (MRI و همچنین در بیمارستانها در بخشهای فوق الذکر فعالیت می‌کنند.
گروهی از فارغ التحصیلان نیز به عنوان بازرسین کار با اشعه ایکس در سازمان انرژی اتمی و دانشگاههای علوم پزشکی کشور مشغول به کار هستند.
فارغ التحصیلان دوره کارشناسی این رشته با توجه به آموزش روشهای پیشرفته و تخصصی قادرند با همکاری متخصص رادیولوژی امور تخصصی رادیولوژی را انجام دهند.
همچنین قادرند در بخشهای رادیوتراپی و پزشکی هسته‌ای نیز خدمات درمانی و تشخیص را زیر نظر متخصص ارائه دهند.
تعدادی دیگر از فعالیت های فارغ التحصیلان این رشته :
- انجام رادیوگرافی براساس تکنیک‌های مربوط (وضعیت دادن به بیمار)
- انجام رادیوگرافی با ماده حاجب زیر نظر متخصص رادیولوژی.
- ظهور و ثبت کلیشه‌های رادیوگرافی.
- کنترل حسن انجام رادیوگرافی انجام شده.
- بایگانی و حفاظت عکسهای رادیولوژی بر طبق استانداردها.
- رعایت کلیه استانداردها به منظور حفاظت بیمار و متصدی رادیوگرافی.
فارغ‌التحصیلان دوره کارشناسی این رشته با توجه به آموزش روشهای پیشرفته و تخصصی قادرند با همکاری متخصص رادیولوژی، امر تخصصی رادیولوژی را انجام دهند.
همچنین قادرند در بخشهای رادیوتراپی و پزشکی هسته‌ای نیز خدمات درمانی و تشخیص را زیر نظر متخصصین انجام دهند.
رشته علوم تغذیه
علم تغذیه یک علم چند بعدی است و به همین دلیل دانشجوی این رشته باید اطلاعات جامع و گسترده‌ای در زمینه بیوشیمی، جامعه‌شناسی، روانشناسی، بهداشت و شیمی مواد غذایی داشته باشد تا بتوانند مهارتهای لازم را کسب کند.
مهارتهایی که به دو بخش عمده رژیم درمانی و تغذیه جامعه تقسیم می‌شود. یعنی کارشناس این رشته هم باید بتواند که رژیم غذایی مناسب را برای درمان بیماریهای مختلف ارائه دهد و هم توانایی شناسایی مشکلات تغذیه جامعه را داشته باشد و سپس بر اساس مشکلات موجود، برنامه‌های غذایی لازم را طراحی، اجرا، نظارت و ارزشیابی کند همچنین ارتقای ارزش غذایی مواد غذایی مانند کنسرو، کمپوت و... که در صنایع غذایی ایجاد می‌شود، بر عهده کارشناس این رشته است.
اصول
علم تغذیه بررسی می‌کند که چه فرآیندی روی مواد غذایی خورده شده
انجام می‌گیرد تا جذب یا دفع شود و رژیم درمانی نیز نوع رژیم غذایی
لازم را در بیماریهای مختلف مشخص می‌کند.
مقاطع تحصیلی و گرایشهای رشته تغذیه :
در حال حاضر این رشته در سه مقطع کارشناسی پیوسته، کارشناسی ارشد ناپیوسته و دکتری در کشور ارائه می‌گردد. رشته تغذیه دارای دو گرایش عمده است که عبارتند از :
الف) تغذیه گروههای مختلف جامعه مانند سالمندان، معلولین و کودکان و نوجوانان
ب) تغذیه بالینی که شامل تغذیه و مشاوره غذایی بیماران بستری و سرپایی است.
امکان ادامه تحصیل در رشته‌های همجوار :
فارغ التحصیلان دوره کارشناسی این رشته می‌توانند در رشته هایی مانند بیوشیمی بالینی، علوم و صنایع غذایی، علوم بهداشتی در تغذیه و... نیز ادامه تحصیل دهند.
فرصتهای شغلی فارغ التحصیلان رشته تغذیه :
فارغ التحصیلان این رشته در
زمینه‌های شغلی مختلفی از جمله مدیریت بخش تغذیه بیمارستانها،
مسئولیت فنی کارخانجات تولید مواد غذایی ـ همکاری در کلینیک‌های
رژیم درمانی با همکاری پزشکان غدد داخلی، همکاری در تنظیم رژیم
برای گروههای مختلف از جمله ورزشکاران، بیماران خاص، مشغول به کار
شوند.همچنین به کارشناسان تغذیه مجوز مطب داده می‌شود.فارغ
التحصیلان رشته تغذیه با داشتن ۳ سال سابقه خدمت در بیمارستانها
می‌توانند مرکز مشاوره تغذیه دایر کنند.
همچنین فارغ التحصیلان این رشته می‌توانند در بیمارستانها، کلینیک‌های رژیم درمانی، مراکز بهداشت، مراکز تحقیقاتی مثل انستیتوی تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور، کارخانجات تولید مواد غذایی، اداره استاندارد مواد غذایی، مراکز تحقیقاتی پزشکی و... جذب و مشغول به کار شوند.
علاوه بر این مراکز فارغ
التحصیلان این رشته می‌توانند در شبکه‌های بهداشتی جهت پیشگیری از
بیماریها فعالیت کنند و یا به عنوان مشاور رژیم درمانی و مشاور تغذیه
جذب ورزشگاهها، مهد کودک‌ها و ... شوند.کارشناس تعذیه باید روحیه
خدماتی داشته و صبر لازم را برای صحبت با بیمار و راهنمایی او داشته
باشد.
دانشجویانی که مایلند پس از فارغ التحصیلی دفتر مشاوره غذایی داشته باشند باید دارای سه سال سابقه کار در بیمارستان باشند. همچنین علاقمند به رشته تغذیه لازم است در دروس زیست‌شناسی و شیمی از توانمندی بالایی برخوردار باشد.
